Likwidacja Getta
W 1943 r., kiedy większość polskich Żydów w GG już została wymordowana, naziści dyskutowali o losie getta w Litzmannstadt, będącego największym skupiskiem Żydów pozostałych na okupowanych i wcielonych ziemiach polskich. Stojący na czele SS Himmler chciał zlikwidować getto w Łodzi i wysłać pewną ilość robotników i maszyn z warsztatów Łodzi do obozów w rejonie Lublina. Albert Speer, minister uzbrojenia i zaopatrzenia był temu przeciwny ponieważ Łódź stała się jednym z największych dostawców w gospodarce wojennej Rzeszy. Speer popierał lokalnych dowódców, w tym zwłaszcza gubernatora prowincji Wartheland Artura Greisera i Hansa Biebowa, komendanta Łodzi. Ci mieli interesy gospodarcze i osobiste w tym żeby Getto Łódź istniało dalej i starali się usilnie żeby to ich kilkuletnie źródło dochodów nie przestał produkować. Tymczasowy los Getta Łódzkiego nie został rozstrzygnięty do lutego 1944. Wtedy Himmler i Greiser postanowili pomniejszyć stopniowo getto i pozostawić w nim tylko tych Żydów którzy są zatrudnieni w niemieckiej gospodarce wojennej. Hans Biebow i jego sztab dostali getto znów w swoje ręce. Dla niezatrudnionych uruchomili ponownie obóz śmierci w Chełmnie który zamknięto w marcu 1943 r. 23. czerwca 1944 r. wznowiono deportacje do Chełmna i trwały one do 14. lipca. Tym razem zagazowano 7.176 osób . Kiedy front wschodni przybliżył się Niemcy postanowili zlikwidować obóz w Chełmnie, ponieważ mordowanie trwało zbyt wolno. Zamiast do Chełmna postanowili wywieźć Żydów z getta łódzkiego do Auschwitz, gdzie system masowej zagłady był bardziej udoskonalony i o wiele szybszy. Na początku sierpnia 1944 zaczęto wywozić do Auschwitz. W ciągu jednego miesiąca deportowano tam 67.000 Żydów z Łodzi.
W gettcie pozostało 1000 Żydów, którzy mieli oczyścić i zapakować resztę dobytku w celu wywiezienia go do Niemiec. Niemcy planowali ich wszystkich zamordować, przygotowali w tym celu dziewięć dużych i głębokich dołów na cmentarzu żydowskim, ale szybkie nadejście Armii Czerwonej uniemożliwiło realizację tego planu. Ostatni Żydzi w Łodzi zostali wyzwoleni przez Sowietów 19-go stycznia 1945.
Żydzi łódzcy trafili do Auschwitz w fazie, kiedy Niemcy przegrywali wojnę i popyt na ręce do pracy był większy niż wcześniej. Większość wysiedlonych z getta łodzkiego i tak zaprowadzono do komór gazowych ale kilka tysięcy z nich, przeważnie młodych, zostało wysłanych do obozów pracy w Niemczech.
Według szacunków od 7.000 do 10.000 z ogólnej liczby 205 tysięcy Żydów z getta Łódź przeżyło wojnę.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz
#PolishHolokaust