W dniu poprzedzającym pacyfikację, tj. dnia 2 czerwca 1943 roku w Strużkach partyzancki oddział „Jędrusie” przeprowadził nieudaną zasadzkę na grupę żandarmów z Rytwian. W walce zginął komendant posterunku oraz wzięto do niewoli drugiego żandarma, który po przesłuchaniu został skazany na śmierć poprzez rozstrzelanie.
3 czerwca niemiecki oddział policyjnej ekspedycji karnej rozpoczął odwetową pacyfikację wsi. Niemcy mordowali ludność cywilną bez względu na wiek i płeć i spalili niemal wszystkie zabudowania... Według różnych źródeł zginęły 74 osoby (w tym 24 dzieci) lub 96 osób (w tym 18 dzieci w wieku od 1 do 10 lat).
Partyzanci poinformowani o niemieckiej akcji odwetowej, ruszyli na ratunek. Uzbrojenie siedmioosobowej grupy partyzantów bezpośrednio biorącej udział w obronie Strużek (dowódca oddziału partyzanckiego AK „Jędrusie” - Józef Wiącek "Sowa", Stanisław Wiącek „Inspektor”, Franciszek Rutyna "Franek", Edward Kabata „Książę Balii”, Józef Sekuła „Rzeźnik”, Aleksander Modzelewski „Warszawiak” i Walenty Ponikowski „Walek”) stanowiły: jeden CKM, dwa RKM, karabiny zwykłe oraz granaty. Według niektórych źródeł ocenia się, że interwencja spowodowała niewielkie straty w oddziałach niemieckich. Jednocześnie szacuje się, że w pacyfikacji Strużek wzięło udział około 150-180 Niemców uzbrojonych w karabiny maszynowe, pistolety automatyczne, karabiny i pistolety zwykłe, granaty, a także dwa działka piechoty.
Według szacunków wywiadu AK straty po stronie niemieckiej określa się na liczbę 40 osób. Po pacyfikacji Strużek ocalało tylko parę domostw (w tym przedwojenny budynek gimnazjum i gminy) i kilkanaście osób.
Pomnik upamiętniający te wydarzenia został odsłonięty w 1993 roku z inicjatywy jednego z obecnych mieszkańców wioski – Adama Burczego. Uroczystość poświęcenia pomnika odbyła się 3 czerwca 1993 roku, w 50. rocznicę pacyfikacji wsi Strużki. Patronat nad pomnikiem objęła Szkoła Podstawowa w Ossali. Corocznie, w pierwszą niedzielę czerwca, przy pomniku odbywają się uroczystości związane z obchodami rocznicy wybuchu wojny i pacyfikacji wsi, organizowane z inicjatywy byłych żołnierzy Armii Krajowej i członków Związku Kombatantów Rzeczypospolitej i Byłych Więźniów Politycznych.
Post Historia Wczoraj i dziś.
Cześć Pamięci Pomordowanych Polaków!
Zdj. pomnik ku czci pomordowanych.
W środku pomnika na płycie widnieje napis:
JAK KREW BIJE W TĘTNICACH
JAK SERCE W PIERSI UDERZA
JAK MYŚL W MÓZGU PRZEPŁYWA
TAK W NAS ŻYJE OJCZYZNA.
PAMIĘCIĄ NARODU
PAMIĘCI OFIAR PACYFIKACJI WSI STRUŻKI ZBIOROWEGO MORDU DOKONANEGO PRZEZ NIEMCÓW
W DNIU 3 CZERWCA 1943 ROKU.
#Polishholokaust #GermanDeathCamps #StratyWojenne #NiemieckieZbrodnie #DeutscheVerbrechen #GermanCrimes #WW2 #WorldWarTwo #ReparationsForPoland #MadeInGermany #ToMyjesteśmyPamięcią #EuropeanUnion
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz
#PolishHolokaust