22 września 1940r. Niemieckie siły policyjne rozpoczęły Aktion Saybusch (Akcja Żywiec), akcję wysiedlania polskiej ludności z Żywiecczyzny do Generalnego Gubernatorstwa. Do 14 grudnia 1940 r. Niemcy wysiedlili około 20 tys. Polaków z 35 miejscowości.

 

22 września 1940r. Niemieckie siły policyjne rozpoczęły Aktion Saybusch (Akcja Żywiec), akcję wysiedlania polskiej ludności z Żywiecczyzny do Generalnego Gubernatorstwa. Do 14 grudnia 1940 r. Niemcy wysiedlili około 20 tys. Polaków z 35 miejscowości; polskiej ludności odbierano gospodarstwa, majątek i oszczędności, wysiedlani mogli zabrać ze sobą jedynie drobny sprzęt, koce i ubrania oraz zapas żywności na trzy dni.

       „Aktion Saybusch” była pierwszą podczas II wojny akcją wysiedleńczą na okupowanych ziemiach polskich. Jej przeprowadzenie umożliwił dekret Adolfa Hitlera o umocnieniu niemczyzny z 7 października 1939 r., który miał na celu stworzenie nowych niemieckich obszarów osiedleńczych poprzez usunięcie stamtąd innych grup narodowościowych. Dokument zakładał włączenie do Rzeszy tzw. rejencji katowickiej na Górnym Śląsku, w której granicach znalazła się Żywiecczyzna.

      22 września Niemcy spacyfikowali Jeleśnię i Sopotnię Małą. Domy straciło tam 207 polskich rodzin. Wcześnie rano Niemcy otaczali wieś. Mieszkańcy otrzymywali 20 minut na spakowanie. Polakom odbierano dobytek - gospodarstwa, pieniądze, wartościowe przedmioty oraz inwentarz. Mogli zabrać ze sobą jedynie drobny sprzęt, koce i ubrania oraz zapas żywności na trzy dni. Każda osoba miała także otrzymać 20 zł. W ich majątkach osiedliły się 53 rodziny niemieckie.

      Jan Suchoń tak wspominał te dramatyczne wydarzenia sprzed lat:

 „Ktoś przyjazny w nocy powiedział rodzicom, że będą wysiedlenia. Schowaliśmy się. Po kilku godzinach dowiedzieliśmy się, że Niemcy wyjechali. Wróciliśmy do domu, ale tam była zasadzka. Czekali na nas. Zemścili się nie pozwalając nam niczego zabrać, nawet grzebienia, łyżki czy widelca. Nie mogę zapomnieć tego, jak mama pytała ojca: +co będziemy jutro jeść?+ Wysiedlili nas w rejon Radzynia Podlaskiego. Tam na wsi było paręnaście domów. Nie było nawet drogi” – wspominał ze łzami w oczach Suchoń.

Potem podobny los spotkał kolejne wsie.  

       W 2005 r. katowicki oddział IPN umorzył wszczęte siedem lat wcześniej postępowanie w sprawie wysiedleń. Nie żyją sprawcy, którzy doprowadzili swymi decyzjami do akcji oraz kierowali nią: Adolf Hitler, który wydał dekret o umocnieniu niemczyzny, Heinrich Himmler, który był odpowiedzialny za jego realizację, a także Erich von dem Bach-Zelewski, który zmarł w Niemczech w 1972 r.

autor: Marek Szafrański

szf/ pad/

Dzieje.pl. 

#Polishholokaust #GermanDeathCamps #StratyWojenne #NiemieckieZbrodnie #DeutscheVerbrechen #GermanCrimes #WW2 #WorldWarTwo #ReparationsForPoland #MadeInGermany #ToMyjesteśmyPamięcią #EuropeanUnion #Werhmacht #SS #Wysiedlenia #AktionSaybusch #Żywiecczyzna #SopotniaMała #Jeleśnia