13 października 1912 r. w Pabianicach urodziła się Janina Węgierska.. lekarka-więźniarka niemieckich obozów koncentracyjnych Auschwitz-Birkenau i Ravensbrück. Chrzciła dzieci i oddawała matkom, wiedząc, jak okrutny los je czeka.

 

Janina Węgierska.. lekarka-więźniarka Auschwitz-Birkenau i Ravensbrück..

Chrzciła dzieci i oddawała matkom, wiedząc, jak okrutny los je czeka.  

Urodziła się 13 października 1912 r. w Pabianicach. Od dzieciństwa była harcerką, później instruktorką w stopniu podharcmistrzyni. Uczestniczyła w ogólnopolskich zlotach harcerskich, a także w Zlocie Słowiańskim w Pradze. W lecie 1939 r. pełniła funkcję instruktorki na Obozach Służby, których zadaniem było przygotowanie harcerek do służby w przypadku wojny. Ukończyła Wydział Lekarski w Poznaniu w 1939 r. Od września 1939 r. do kwietnia 1942 r. pracowała w szpitalu wojennym we Włochach koło Warszawy, a także w zorganizowanym przez nią ośrodku zdrowia i w szpitalach w Warszawie. W 1940 r. została przyjęta do ZWZ i współdziałała z bratem Kazimierzem, harcerzem w stopniu porucznika.

Dr Węgierską aresztowano w czasie nocnego dyżuru w Szpitalu im. Dzieciątka Jezus 23 kwietnia 1942 r. i oskarżono o udział w działalności konspiracyjnej. Przez 6 tygodni była więziona w siedzibie gestapo w alei Szucha, potem w więzieniu na Pawiaku, skąd zbiorowym transportem 25 sierpnia 1942 r. została przewieziona, wraz z siostrą Antoniną, do KL Auschwitz-Birkenau. Otrzymała nr obozowy 18296. Początkowo pracowała fizycznie w komandzie wewnątrz obozu kobiecego. Kiedy władze obozowe wyraziły zgodę na pracę lekarek-więźniarek w szpitalu obozowym, niezwłocznie podjęła obowiązki lekarskie. Niosła pomoc chorym więźniarkom, które przebywały poza szpitalem. Pod osłoną nocy szła od jednej do drugiej pryczy, udzielając pomocy kobietom, które próbowały swoja niemoc przetrwać bez udawania się na rewir, gdzie zagrażała selekcja i śmierć. Chore te w ciągu dnia wychodziły do pracy i najwyższym wysiłkiem woli stawały na apel.

Więźniarka Seweryna Szmaglewska wspomina dr Węgierską jako osobę energiczną, cierpliwą i rzeczową, która wydawała się pozornie surowa, ale nigdy obojętna. Do jej dyspozycji pozostawały jedynie proste metody kuracji, które zalecała chorym:

"Dalej stosować to samo. Nie zaniedbywać. Kiedy na kolację będą ziółka, robić masaże ciepłym garnuszkiem. Upalić skórki chleba na węgiel i jeść".

Do obozowego szpitala dr Węgierska trafiła początkowo jako chora. Wczesną wiosną 1943 r. podjęła pracę lekarza w bloku 23. Pracowała dniem i nocą wśród trzypiętrowych łóżek zapełnionych chorymi. Prowadziła porody w okresie, kiedy obowiązywał bezwzględny nakaz uśmiercania noworodków. Chrzciła dzieci i oddawała matkom, wiedząc, jak okrutny los je czeka. Nie bała się odmówić niemieckiemu lekarzowi SS wykonywania aborcji, choć była świadoma, że taka odmowa może kosztować ją życie. Jesienią 1944 r. została przewieziona do KL Ravensbrück i przydzielono ją do pracy w bloku szpitalnym dla chorych zakaźnych. Ukrywała ciężko chore przed planowanymi selekcjami, opiekowała się tzw. „królikami” - więźniarkami poddawanymi zbrodniczym eksperymentom pseudomedycznym. Działała w obozowym ruchu oporu. Należała do harcerskiej obozowej drużyny „Mury”, do zastępu „Wody”. Mimo ewakuacji obozu została z ciężko chorymi więźniami, opiekując się nimi i organizując im możliwość powrotu do domów.

W końcu lipca 1945 r. powróciła do Polski. Pracowała w służbie zdrowia w lecznictwie otwartym oraz w przemysłowej służbie zdrowia do 1973 r. Przez 20 lat była dyrektorem Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej Łódź-Bałuty. Była aktywna w życiu społecznym, działała w PCK. Mieszkała w Zgierzu.

Została odznaczona m.in.: Orderem Odrodzenia Polski - Polonia Restituta, Krzyżem Armii Krajowej, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym i Srebrnym Krzyżem Zasługi, odznaką „Za wzorową pracę w służbie zdrowia”, odznaczeniem za pracę w PCK I i II stopnia, odznaczeniami za pracę w ZHP.

Zmarła 29 marca 1995 r. Została pochowana w grobie rodzinnym na cmentarzu na Radogoszczu.

Post Historia 1914-1945. 

Źródła: Wybór artykułów z „Przeglądu - Lekarskiego Oświęcim” z lat 1961–1973, Szmaglewska S. Dymy nad Birkenau, Kraków, 1946

#Polishholokaust #GermanDeathCamps #StratyWojenne #NiemieckieZbrodnie #DeutscheVerbrechen #GermanCrimes #WW2 #WorldWarTwo #ReparationsForPoland #MadeInGermany #ToMyjesteśmyPamięcią #EuropeanUnion #Werhmacht #SS #derDeutschenKultur #KLAuschwitz #KLRavensbrück