Generał Stanisław Maria hrabia Szeptycki ze sztabem 11 listopada 1918 roku.

 

Generał Stanisław Maria hrabia Szeptycki ze sztabem 11 listopada 1918 roku. Generał Szeptycki syn właściciela majątków Łabunie i Łaszczów, generał armii austriackiej a następnie generał broni Wojska Polskiego. 

Od lipca do października 1916 był dowódcą III Brygady Legionów Polskich, następnie do kwietnia 1917 – komendantem całości Legionów. Do maja 1918 – generał-gubernator w Lublinie. Z funkcji tej ustąpił w proteście przeciw oddaniu Ziemi Chełmskiej Ukrainie w traktacie brzeskim. Od października 1918 r. dowodził podległemu dowództwu niemieckiemu Polnische Wehrmacht.

Od listopada 1918 – w Wojsku Polskim, następca gen. Tadeusza Rozwadowskiego na stanowisku Szefa Sztabu Generalnego, funkcję sprawował do marca 1919. W wojnie 1920 był dowódcą Frontu Północno-Wschodniego i 4. Armii. W roku 1923 – przez kilka miesięcy pełnił funkcję ministra spraw wojskowych. 

Stanisław Maria jeden z pięciu braci zawsze czuł się Polakiem, choć pochodził z jednego z starszych rodów Rusi. Jeszcze w 1469 roku król Kazimierz Jagiellończyk potwierdził prawa Fiodora z Szeptyc oraz jego wnuków Fiodora, Hliba i Sienka do posiadania dóbr Szeptyce. Ten ruski, w swoich korzeniach, ród dobrze przysłużył się Rzeczypospolitej. 

Nazwisko Szeptycki nosił ciągnący pod Wiedeń rotmistrz pancerny Stefan. Jego syn został później biskupem przemyskim. Porucznik Wincenty Szeptycki brał udział w sławnej szarży pod Somossierą.

W początkach XIX wieku ród był w pełni spolonizowany. Jeszcze w XVIII stuleciu Szeptyccy zmienili obrządek na rzymskokatolicki. Dziadkiem braci Szeptyckich był sam Aleksander Fredro. Najbardziej znanym bratem Stanisława był metropolita halicko-lwowski Andrej Szeptycki. Andrej Szeptycki staje się wkrótce duchowym przywódcą odradzającego się ukraińskiego ruchu narodowego. Mimo początkowej nieufności ze strony działaczy ukraińskich (znowu nam Polaka przysłali!), szybko zdobywa ich uznanie i szacunek. Szeptycki zakłada we Lwowie Ukraińskie Muzeum Narodowe, pomaga założyć pismo Mołodaja Ukrajina. W jego ślady idzie również, o cztery lata młodszy, brat Kazimierz hrabia Szeptycki. W 1910 roku zmienia obrządek na greckokatolicki, również wybierając życie zakonne i przyjmując imię Klemens. Przed tym prowadził intensywną działalność polityczną , ukończył uniwersytet w Insbrucku. I on wybiera powrót do źródeł – jest Ukraińcem. Pozostali dwaj bracia generała Stanisława Szeptyckiego czują się Polakami (razem było siedmioro braci, jednak dwóch najstarszych nie doczekało wieku dorosłego). Mimo krańcowo różnych czasami wyborów – w życiu prywatnym, Szeptyccy trzymali się razem. 

Lata drugiej wojny światowej, mimo różnych wyborów, były dla nich tragiczne. 27 września 1939 roku żołnierze sowieccy rozstrzelali w rodowym majątku Szeptyckich w Przyłbicach, brata Andrija – Leona Szeptyckiego wraz z żoną Jadwigą, kolekcjonerką i miłośniczką pieśni ukraińskich. Było to świadome pośrednie uderzenie w metropolitę Andrija, wymierzone przez komunistyczną władzę sowiecką.

Bratanek i zarazem chrześniak metropolity, noszący to samo imię (syn Leona), Andrzej Szeptycki był klerykiem rzymskokatolickim. Będąc dopiero na pierwszym roku w seminarium we Lwowie, jako oficer rezerwy, otrzymał zezwolenie biskupa na udanie się na front. Zginął w Katyniu. 19 czerwca 1940 roku gestapo zamęczyło w Rotundzie zamojskiej drugiego z braci Szeptyckich, Aleksandra – właściciela majątków Łabunie i Łaszczów. Był on jedną z pierwszych ofiar pacyfikacji zamojszczyzny.

Następny z braci Szeptyckich – błogosławiony Kazimierz (o. Klemens – wyniesiony na ołtarze przez papieża Jana Pawła II) był archimandrytą zakonu Studytów Uniowskiej Ławry. Aresztowany w 1947 roku przez władze sowieckie, był początkowo przetrzymywany w Przemyślanach, a następnie na podstawie decyzji orzeczenia Specjalnego Kolegium KGB w Kijowie – skazany na długoletnie więzienie o zaostrzonym reżimie we Włodzimierzu nad Klaźmą. Zmarł w tym więzieniu 1 maja 1951 roku.

Rok wcześniej w rodzinnym Korczynie zmarł generał Stanisław Szeptycki. W latach 1945 – 1950 był prezesem Polskiego Czerwonego Krzyża.

Sam metropolita Andrij Roman hrabia Szeptycki zmarł 1 listopada 1944 roku, wkrótce po wkroczeniu Armii Czerwonej do Lwowa. Ostatnie lata spędził na wózku inwalidzkim w pałacu biskupim opodal katedry św. Jura. Jego działalność w latach II wojny światowej – to temat na odrębne opracowanie. W swoim pojęciu stał konsekwentnie po stronie narodowego ruchu ukraińskiego, lawirował pomiędzy zmieniającymi się okupantami, nie zapominał jednak o przykazaniach Bożych. W swoim pałacu biskupim przechowywał Żydów – podobne dyspozycje wydał i innym strukturom kościelnym. Po śmierci żegnały go tłumy lwowian. W ostatniej drodze towarzyszyła mu kompania honorowa wojsk sowieckich. Spoczął w podziemnej krypcie archikatedry św. Jura we Lwowie. Po kilku latach władze sowieckie urządziły w krypcie magazyn...Więcej o rodzie Szeptyckich, a także ich powiązaniach Habsburgami przeczytamy na stronie.          

                                            ⬇️

 http://www.kuriergalicyjski.com/index.php/redakcjapoleca/1056-szeptyccy-habsburgowie-i-inni

Post Historia Regionu Tomaszów Lubelski Bełz Rawa Ruska