W nocy z 26 na 27 grudnia 1939r. w Wawrze pod Warszawą Niemcy rozstrzelali 107 mężczyzn w odwecie za zabicie w miejscowej restauracji dwóch niemieckich podoficerów. Ich śmierć legła u fundamentów powstania konspiracyjnej organizacji „Wawer”.

 

W nocy 26 na 27 grudnia 1939r. Niemcy w myśl zbrodniczej zasady odpowiedzialności zbiorowej, za zabicie 2 żołnierzy, zamordowali w Wawrze pod Warszawą 107 osób.

Dwóch kaprali z batalionu pomocniczego zostało zabitych przez dwóch kryminalistów z podwarszawskiego Wawra w karczmie przy ulicy Widocznej. 

Antoni Bartoszek, właściciel restauracji, w której zginęli dwaj Niemcy, został dotkliwie pobity i powieszony u wejścia do lokalu przed zapadnięciem „wyroku” sądu doraźnego.

Podczas przeprowadzonych aresztowań zatrzymano 120 mężczyzn z Wawra i Anina,

w większości Polaków, ale też grupę Żydów i 1 Rosjanina. Mężczyźni liczyli od 15 do 70 lat, wśród nich byli zarówno rzemieślnicy, kupcy i robotnicy, jak również pracownicy umysłowi, dziennikarz oraz oficer Wojska Polskiego. Część zatrzymanych przebywała w Wawrze jedynie tymczasowo, odwiedzając rodzinę na święta Bożego Narodzenia.

W sądzie doraźnym który był formalnością, spisano tylko personalia, 114 mężczyzn zostało skazanych na śmierć, pozostałych „ułaskawiono”, zlecając im wykopanie grobów. 

Przed plutonem egzekucyjnym i karabinami maszynowymi postawiono łącznie 114 osób, jednak jednemu ze skazańców udało się uciec, a aż sześciu przeżyło mimo odniesionych ran. Egzekucja odbyła się nocą, w świetle reflektorów lotniczych ustawionych na samochodach.

Obok zbrodni w Bochni, była to jedna z pierwszych masowych egzekucji na ziemiach polskich oraz w Generalnym Gubernatorstwie podczas II wojny światowej, w której wbrew prawu międzynarodowemu Niemcy zastosowali zasadę odpowiedzialności zbiorowej.

Jednym ze skutków egzekucji było powołanie przez organizującą się polską konspirację organizacji Małego Sabotażu „Wawer”, która w kolejnych miesiącach i latach wykonała prawie 200 akcji wymierzonych w Niemców.

Zdj.1 Egzekucja Polaków w Wawrze.

Zdj.2 Antoni Bartoszek powieszony przez Niemców przy wejściu do swojej restauracji. 

#Polishholokaust #GermanDeathCamps #StratyWojenne #NiemieckieZbrodnie #DeutscheVerbrechen #GermanCrimes #WW2 #WorldWarTwo #ReparationsForPoland #MadeInGermany #ToMyjesteśmyPamięcią #EuropeanUnion #Werhmacht #SS #derDeutschenKultur #Wawer #Warszawa #Anin