Strony

środa, 11 stycznia 2023

12 stycznia 1885 roku w Odrowążu urodził się Feliks Gwiżdż - późniejszy legionista, kapitan Wojska Polskiego, Powstaniec Warszawski, dziennikarz, pisarz, poeta, tłumacz, poseł II i III kadencji oraz senator IV kadencji w II RP, prezes Związku Drużyn Podhalańskich w 1914 roku.



 12 stycznia 1885 roku w Odrowążu urodził się Feliks Gwiżdż - późniejszy legionista, kapitan Wojska Polskiego, Powstaniec Warszawski, dziennikarz, pisarz, poeta, tłumacz, poseł II i III kadencji oraz senator IV kadencji w II RP, prezes Związku Drużyn Podhalańskich w 1914 roku.


Syn Wojciecha i Marii z domu Dusza. Ukończył szkołę w Krakowie, następnie studiował na Uniwersytecie Lwowskim. Był redaktorem "Kuriera Lwowskiego", "Nowej Reformy", "Gazety Podhalańskiej". Członek Zarządu Związku Polowych Drużyn Sokolich w 1913 roku.


W roku 1914 wstąpił do Legionów Polskich. Początkowo został przydzielony do 1. pułku piechoty, później trafił do 4. pułku piechoty. 5 maja 1915 roku został awansowany chorążym, a 20 sierpnia tego roku podporucznikiem piechoty. 1 lipca 1915 roku został dowódcą kompanii sztabowej 4. pułku piechoty Legionów Polskich i 15 lipca wyruszył w składzie tego pułku na front. 

Po zajęciu Lublina, 2 sierpnia 1915 roku Feliks Gwiżdż został wyznaczony do przeprowadzenia werbunku w tym mieście. W okresie wrzesień 1915 - kwiecień 1916 pełnił funkcję Komendanta Placu Legionów Polskich w Lublinie. Później Feliksa Gwiżdża przeniesiono do służby liniowej. W czasie tej służby zachorował na malarię i leczył się w Lublinie. W późniejszym okresie zaangażowany był w działalność Centralnego Biura Werbunkowego Departamentu Wojskowego Naczelnego Komitetu Narodowego. 


W roku 1917 powrócił do służby w 4. pułku piechoty. Po kryzysie przysięgowym służył w Polskim Korpusie Posiłkowym.


5 listopada 1918 roku wstąpił do Wojska Polskiego, gdzie służył jako zastępca szefa Biura Prasowego w Naczelnym Dowództwie Wojska Polskiego. 1 września 1919 roku Feliks Gwiżdż został mianowany porucznikiem piechoty i później służył w Brygadzie Strzelców Podhalańskich. W 1920 roku był działaczem plebiscytowym na Orawie i Spiszu. 10 czerwca 1921 został przeniesiony do rezerwy w stopniu kapitana.


W 1921 roku wydał tomik poezji z czasów legionowych pt. "Kośba". Był delegatem na zjazd Związku Zawodowego Literatów Polskich 4 lutego 1922 w Warszawie. Później był naczelnym redaktorem warszawskiego „Gospodarza Polskiego” i „Ziemi Podhalańskiej”. W 1935 roku został wybrany na Prezesa Zarządu Głównego Związku Podhalan. Przetłumaczył na polski jednoaktówkę Jozefa Gregora Tajovskiego "Matka" (wyd. 1925). W latach 1928–1935 był posłem na Sejm, następnie, do 1938, senatorem Rzeczypospolitej. 

W Sejmie złożył wniosek o zniesienie tzw. żelarki na Spiszu i Orawie – ostatniej pozostałości pańszczyzny na ziemiach polskich.


W 1934 roku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I. Był wówczas w grupie oficerów „posłowie i senatorowie”. Zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku. W tym samym roku zajmował 13. lokatę na liście starszeństwa oficerów rezerwy piechoty.


Podczas okupacji hitlerowskiej mieszkał w Warszawie, należał do Armii Krajowej. W Powstaniu Warszawskim pełnił funkcję komendanta Rejonu V – Sadyba, w Okręgu Mokotowskim Armii Krajowej. Wyszedł z Warszawy z ludnością cywilną. W 1945 zamieszkał w Krakowie i został redaktorem "Wolności i Prawdy". 

W sierpniu 1945 został aresztowany przez funkcjonariuszy UB; zwolniony w październiku. Pracował w Polskim Radio. W październiku 1951 roku ponownie aresztowany, osadzony w więzieniu mokotowskim w Warszawie. Tam też, dnia 27 maja 1952, zmarł.


Pochowany na Cmentarzu Czerniakowskim w Warszawie.


Miał syna Jacka, żołnierza Batalionu "Zośka", który poległ 11 sierpnia w Powstaniu Warszawskim. Uczestniczką tych wydarzeń była również druga żona Feliksa Gwiżdża – Janina. Także drugi syn, Andrzej Gwiżdż, który po wojnie został profesorem prawa i dyrektorem warszawskiej Biblioteki Sejmowej, walczył w Powstaniu Warszawskim. Miał również córkę Krystynę z pierwszego małżeństwa ze Stanisławą Pruszyńską, poetką mieszkającą i tworzącą w Zakopanem (zmarła tam w roku 1945).


Cześć Jego Pamięci!

Post Historia Wczoraj i dziś 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

#PolishHolokaust