..."skoncentrowane kłamstwo ludzkie posiada siłę, której granic na razie nie znamy"... "Jedynie prawda jest ciekawa"... 31 stycznia 1985 – W Monachium zmarł Józef Mackiewicz (ur. 1 kwietnia 1902 w Sankt Petersburgu), pisarz i publicysta, świadek sowieckiej i niemieckiej okupacji Wileńszczyzny.

 

..."skoncentrowane kłamstwo ludzkie posiada siłę, której granic na razie nie znamy"...

"Jedynie prawda jest ciekawa"... (Józef Mackiewicz)

31 stycznia 1985 – W Monachium zmarł Józef Mackiewicz (ur. 1 kwietnia 1902 w Sankt Petersburgu), pisarz i publicysta, świadek sowieckiej i niemieckiej okupacji Wileńszczyzny.

W latach 1935-39 był publicystą "Słowa", a podczas II wojny światowej współpracownikiem gazet wydawanych w Wilnie przez władze litewskie i niemieckie. Na przełomie 1942-43 został skazany przez sąd specjalny AK na karę śmierci (chociaż w 1942 nic nie opublikował w czasopismach wydawanych przez Niemców). Sergiusz Piasecki, który kierował Egzekutywą AK, odmówił zastrzelenia Mackiewicza, zaś ppłk Aleksander Krzyżanowski, komendant Okręgu Wileńskiego, podjął decyzję o jego uniewinnieniu. Do dzisiaj nie są jasne okoliczności wydania wyroku śmierci, prawdopodobnie stała za tym agentura sowiecka w szeregach AK.

W maju 1943, po odkryciu przez Niemców w Katyniu grobów oficerów polskich zamordowanych przez Sowietów, na zaproszenie niemieckie i za zgodą polskich władz podziemnych udał się do Katynia jako obserwator ekshumacji zwłok. Po powrocie w „Gońcu Codziennym” ukazał się wywiad z J. Mackiewiczem pt. "Widziałem na własne oczy", w którym zrelacjonował pobyt w miejscu kaźni polskich oficerów. Pisał o tym też później: "Zbrodnia katyńska w świetle dokumentów" (1948, z przedmową gen. Władysława Andersa), "Katyn – Ungesühntes Verbrechen" (1949), "The Katyn Wood Murders" (1951), "Il massacro della foresta di Katyn" (1954).

Od 1945 przebywał na emigracji. Jest autorem powieści m.in.: „Droga donikąd” (1955), "Kontra" (1957), "Lewa wolna" (1965), „Nie trzeba głośno mówić” (1969). W 1972 w książce "W cieniu krzyża" ukazała się analiza polityki pap. Jana XXIII wobec komunizmu, a w książce z 1975: "Watykan w cieniu czerwonej gwiazdy", J. Mackiewicz podjął ponownie wątek polityki Kościoła katolickiego wobec komunizmu, tym razem za pontyfikatu papieża Pawła VI. W 1984 wydano jego wspólne z żoną Barbarą Toporską wybory artykułów – "Droga Pani...".

Był „wyklętym” polskim pisarzem XX w. Dla komunistów, a także dla wielu działaczy emigracyjnych i opozycyjnych PRL był wrogiem publicznym numer jeden, ponieważ stworzył najbardziej spójne i konsekwentne uzasadnienie antykomunizmu jako postawy etycznej, światopoglądowej i historycznej.

Józef Mackiewicz zmarł 31 stycznia 1985, jego żona przeżyła go o niecałe pół roku (20 czerwca). Prochy obojga małżonków spoczęły w Londynie.

W 1938, w proteście przeciwko ówczesnemu burzeniu cerkwi prawosławnych na Chełmszczyźnie, przeszedł na prawosławie i do śmierci był wiernym parafii prawosławnej w Monachium.

*****

...To nacjonalizm młodych narodów sprawił, że nie umiały zachować solidarności w walce z bolszewizmem...

...znaczna część przywódców podziemia i AK włączyła się w nurt kapitulacji i dalszej współpracy z komunizmem. Nie przeszkodziło to jednak niektórym z nich zająć później, na emigracji, ponownie kierownicze pod względem politycznym, a sztandarowe nieomal pod względem narodowym, stanowiska...

...Ruch „Solidarności” w PRL nie był nigdy dążącym do obalenia komunizmu, lecz do ulepszenia go. Poprawienia zarówno warunków ekonomicznych, jak i społecznych. „Więcej chleba i wolności!”. Był w tym konsekwentny... (Józef Mackiewicz)

Fotografia za: ipn. gov. pl

Post Stanisław Tylus Sac