W wyniku ataku przeprowadzonego przez Ukraińców, oddział UPA w nocy z 2 na 3 lutego 1945 roku na miejscowość Czerwonogród, położoną w dawnym powiecie zaleszczyckim województwa tarnopolskiego zginęło 49-60 Polaków.

 

W wyniku ataku przeprowadzonego przez Ukraińców, oddział UPA w nocy z 2 na 3 lutego 1945 roku na miejscowość Czerwonogród, położoną w dawnym powiecie zaleszczyckim województwa tarnopolskiego zginęło 49-60 Polaków.

Około godziny 22. sotnie UPA „Siri Wowky” i „Czernomorci” pod osobistym dowództwem kurinnego Petra Chamczuka „Bystrego” zaatakowały Czerwonogród. Upowcy w białych, maskujących ubraniach wdzierali się do domów i zabijali napotkane osoby bez względu na płeć i wiek. Podpalano drewniane zabudowania. Polska ludność ewakuowała się do ustalonych miejsc schronienia (młyn, zamek, kościół i Dom Ludowy), gdzie była broniona przez żołnierzy IB.

Czota „Burłaki” z sotni „Siri Wowky” zdołała zdobyć zamek, jednak zgromadzona tam ludność pod osłoną IB została ewakuowana do kościoła. Po zdobyciu zamku próbowała schronić się w nim 4-osobowa rodzina Romachów, w wyniku czego została pojmana i przy użyciu tortur zamordowana.

Obrońcy Domu Ludowego zabarykadowali drzwi i okna na parterze i z góry razili napastników strzałami z broni palnej i granatami.

Według wspomnień zgromadzonych przez Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów we Wrocławiu, podczas ataku UPA zajęła także klasztor szarytek w Nyrkowie. Zamordowane tam zostały siostry Henryka Bronikowska i Klara Linowska. W schowku pod ołtarzem uratowała się s. Władysława z dwoma kobietami i dwojgiem dzieci. W Czerwonogrodzie w wyniku ataku serca zmarł proboszcz miejscowej parafii, ks. kanonik Szczepan Jurasz, ukrywający się w skalnej grocie.

Nad ranem sotnie UPA wycofały się. Według dokumentów UPA napastnicy mieli dwóch zabitych i 4 rannych. Według wspomnień świadków w walce zginęło 7 obrońców. Ciężko ranny został m.in. Bronisław Stachurski (zmarł w maju 1945). Grzegorz Motyka podaje, że w sumie zabito 49 Polaków, Grzegorz Hryciuk – 55, Ryszard Kotarba – co najmniej 60. Według Henryka Komańskiego i Szczepana Siekierki 14 ofiar pochodziło z Nyrkowa.

Ofiary zbrodni pochowano obok kościoła w dole do gaszenia wapna, bez udziału księdza. Ocaleni Polacy ewakuowali się do Tłustego i Zaleszczyk, rannych odwieziono do szpitali w Horodence i Tłustem.

W połowie lat 90. grupa Polaków postawiła w miejscu zbiorowej mogiły w Czerwonogrodzie metalowy krzyż z napisem po polsku i ukraińsku: „Pamięci tych, co zginęli 2 lutego 1945 r. Niech odpoczywają w pokoju”.

22 października 2000 roku na mogile wzniesiono pomnik z czerwonego kamienia.

Zdj. Tablica Pomnika ofiar zbrodni dokonanej na obywatelach polskich przez OUN-UPA wymieniająca Czerwonogród.

#ToMyjesteśmyPamięcią #PlomienBraterstwa #ПолумяБратерства

#NeverAgain #WeRememberTheFact #ПамятаємоПравду #Reparacje #UkrainianReparationsForPoland #Odszkodowania #CzasZapłatyZaRzeź !!! #Polishholokaust #WW2 #WorldWarTwo #Wołyń #Kresy #UkrainianMurdered #OUN #UPA #UA #Ludobójstwo #Genocidum #Genocide #GenocidumAtrox #UkrainianCrimes #UkrainskieZbrodnie