6 marca - Europejski Dzień Pamięci o Sprawiedliwych, czyli osobach, które ratowały Żydów w czasie Holocaustu (ustanowiony 10 maja 2012 r. decyzją Parlamentu Europejskiego z inicjatywy włoskiego Komitetu Światowego Ogrodu Sprawiedliwych – Gariwo)

 

6 marca - Europejski Dzień Pamięci o Sprawiedliwych, czyli osobach, które ratowały Żydów w czasie Holocaustu (ustanowiony 10 maja 2012 r. decyzją Parlamentu Europejskiego z inicjatywy włoskiego Komitetu Światowego Ogrodu Sprawiedliwych – Gariwo)

W grudniu 2019 roku Instytut Pamięci Narodowej wydał pierwszy tom publikacji Represje za pomoc Żydom na okupowanych ziemiach polskich w czasie II wojny światowej. Książka ta, której redaktorami byli Aleksandra Namysło i Martyna Grądzka-Rejak, stanowi poszerzoną i poprawioną wersję Rejestru… z 2014 roku. Zawiera opisy 333 przypadków niemieckich represji wobec 661 polskich obywateli (Polaków i przedstawicieli mniejszości narodowych), którzy w czasie II wojny światowej nieśli pomoc eksterminowanej ludności żydowskiej. Z zawartych w tej publikacji informacji wynika, że:

    358 represjonowanych straciło życie (w tym dziesięciu prawdopodobnie).

    Zdecydowana większość, tj. 263 osoby, została zamordowana w pozasądowych egzekucjach – w momencie wykrycia faktu pomocy, krótko po zatrzymaniu, jako zakładnicy w publicznych egzekucjach itp.

      24 osoby zostały skazane przez niemieckie sądy na śmierć i stracone lub prawdopodobnie stracone.

    Kolejne 64 osoby zginęły lub prawdopodobnie zginęły w niemieckich więzieniach i obozach koncentracyjnych. Dwie osoby zmarły na skutek tortur lub pobicia, a pięć w nieustalonych okolicznościach.

     53 represjonowanych zostało uwięzionych w obozach koncentracyjnych, przy czym w dziesięciu przypadkach ich losy pozostają nieznane (liczba ta nie uwzględnia wyżej wymienionych osób, których śmierć w niemieckich obozach i więzieniach została potwierdzona).

     175 represjonowanych zostało osadzonych w więzieniach lub co najmniej przez krótki czas było przetrzymywanych w aresztach.

     W 40 przypadkach nie udało się ustalić ich losów (liczba ta nie uwzględnia wyżej wymienionych osób, których śmierć w niemieckich obozach i więzieniach została potwierdzona).

    Cztery osoby zesłano na roboty przymusowe do Niemiec, kilkadziesiąt osób ucierpiało na skutek innego rodzaju represji: padło ofiarą pobicia lub tortur, grożono im śmiercią, stracili mienie, zostali zmuszeni do ukrywania się.    

     Trzy osoby zostały postrzelone w czasie egzekucji lub próby ucieczki.

     W czternastu przypadkach charakter represji i los represjonowanych pozostaje zasadniczo nieustalony. Liczba ta obejmuje dwanaście osób, które wyrokami niemieckich sądów skazano na karę śmierci, lecz brakuje informacji o wykonaniu wyroku.

     170 represjonowanych zostało po wojnie odznaczonych medalem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”, w wielu wypadkach pośmiertnie.

70% opisanych przypadków pomocy polegało na ukrywaniu Żydów. Dzięki pomocy wymienionych w publikacji osób schronienie znalazło nie mniej niż 847 Żydów. Większość z nich zginęła razem ze swoimi opiekunami.

     W gronie represjonowanych znalazło się pięcioro duchownych katolickich (dwóch księży i trzy zakonnice). Czworo z nich poniosło śmierć.

Symbolem martyrologii Polaków mordowanych za niesienie pomocy Żydom stał się los rodziny Ulmów ze wsi Markowa pod Łańcutem (zdj 1 ).

Zdj 2. Obwieszczenie dowódcy SS i policji na dystrykt krakowski informujące o skazaniu na śmierć 73 Polaków, w tym czterech pod zarzutem pomocy Żydom. Rok 1944.

#Polishholokaust #GermanDeathCamps #StratyWojenne #NiemieckieZbrodnie #DeutscheVerbrechen #GermanCrimes #WW2 #WorldWarTwo #ReparationsForPoland #MadeInGermany #ToMyjesteśmyPamięcią #EuropeanUnion #Werhmacht #SS #derDeutschenKultur #jews #JewishTruth #PolacyRatującyŻydów #USA #JTA #TheTimesOfIzrael #TheJerusalemPost