17 sierpnia to data szczególnie wrażliwa i tragiczna dla mieszkańców Swaryszowa w powiecie jędrzejowskim. Tego dnia, roku 1944 niemieccy żandarmi z Kielc z oddziałami ukraińskich nacjonalistów spacyfikowali wieś. 35 osób poniosło śmierć w pobliskim lesie. W większości byli to członkowie Armii Krajowej lub osoby z nią współpracujące. Około 20 mężczyzn zatrzymano i wywieziono w okolice Pińczowa w celu budowania umocnień.
Od samego początku organizacje podziemne były infiltrowane, gdzie się dało Niemcy lokowali kofidentów. Tak było i w tym przypadku - denuncjatorem był Henryk Janiak, na którego Państwo Podziemne wydało wyrok - w 1949 r. został on aresztowany i skazany na karę śmierci.
☑️Zachowała się relacja ze zbrodni, którą sporzadził ówczesny sołtys Władysław Grabek:
"…Wieś została otoczona o drugiej w nocy, co krok stał żandarm… Wyprowadzano ich kolejno, kontrolowano, czy ktoś się nie ukrył, po dwóch pakowano do samochodu, gdzie zamaskowana postać kiwała głową: tak, to ten, i następny… A na podwórku Kazimierza Krowickiego kopano, walono kolbami, łamano ręce i nogi, strzelno do uciekających desperatów. Skatowanych rozstrzelano pod lasem Tarnia. I jeszcze, jakby było mało – pastwienie się nad nieruchomymi już zwłokami. W kałużach skrzepłej krwi na rozkaz Niemców ojcowie grzebali synów, a synowie ojców. Na drugi dzień, gdy nieco przycichło, mieszkańcy okolicy ekshumowali zwłoki i chowali je w trumnach. Tak powstał zaczątek cmentarza, dzisiaj z kaplicą, orłem, pomnikiem, ogrodzeniem i ławkami. Miejsce pamięci, jakich wiele rozsianych w tym regionie, a każde inne i równie bolesne. Każde wyjątkowe"
-------------------------------.
Ciała zamordowanych pochowano początkowo we wspólnej mogile. Według relacji świadków, po kilku dniach mogiłę odkopano by pochować ciała w osobnych grobach. Tak powstał cmentarz... Niecały rok po mordzie na cmentarzu pochowano kolejne 15 ofiar ekshumowane z innych mogił.
Nazwiska wszystkich poległych znajdują się na pomniku, który odsłonięto w 2012 roku wraz z grotą katyńską. Nekropolia jest wyjątkowo zadbanym pomnikiem pamięci, który pielegnują mieszkańcy, wśród których jest zarówno młodzież jak i ostatnie żyjące osoby będące członkami rodzin poległych ofiar.
☑️Stanisław Adamczyk tak opisuje dzień pogrzebu:
"W pogrzebie uczestniczyli mieszkańcy Swaryszowa, a w szczególności krewni zamordowanych. Odkopano zwłoki najbliższych ze wspólnej mogiły, złożono je w trumnach i przewieziono do urządzonych tu mogił. Na świeżych mogiłach położono stosy kwiatów. Taki był początek miejsca nazywanego dzisiaj <cmentarzykiem>."
----------------------------------
Tragizm II wojny światowej coraz bardziej odchodzi w historię. Oddalamy się od tych bolesnych dla Polski wydarzeń, ale nie oddalamy się od naszej pamięci o tych, którzy swoje życie oddali za wolność i niepodległość narodu.
Post Agnieszka Marciniuk.
#ToMyjesteśmyPamięcią #PlomienBraterstwa #ПолумяБратерства
#NeverAgain #WeRememberTheFact #ПамятаємоПравду #Reparacje #UkrainianReparationsForPoland #Odszkodowania #CzasZapłatyZaRzeź !!! #Polishholokaust #WW2 #WorldWarTwo #Wołyń #Kresy #UkrainianMurdered #OUN #UPA #UA #Ludobójstwo #Genocidum #Genocide #GenocidumAtrox #UkrainianCrimes #UkrainskieZbrodnie
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz
#PolishHolokaust