2 kwietnia 1940 roku przebywający na emigracji w Paryżu naczelny wódz gen. Władysław Sikorski wydał rozkaz utworzenia Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich. Formowanie oddziału rozpoczęto u boku wojsk francuskich w Homs na terenie dzisiejszej Syrii. Dowódcą został płk Stanisław Kopański.
Stan etatowy brygady liczyć miał 208 oficerów i 6840 żołnierzy. Ponadto brygada dysponować miała 1444 zwierzętami pociągowymi i około 550 pojazdami mechanicznymi. Zakładano, że brygada będzie rozwinięta w dywizję piechoty górskiej. Stanu tego do momentu kapitulacji Francji w dniu 22 czerwca 1940 roku, jednak nie osiągnęła pomimo, że cały czas napływali nowi ochotnicy.
Dowódcami oddziałów i pododdziałów zostali:
- 1. pułku piechoty – ppłk Walenty Peszek
- 2 .pułku piechoty – ppłk Antoni Cieszkowski
- Dywizjonu Ułanów Karpackich – mjr Władysław Bobiński
- Dowódca dywizjonu artylerii – ppłk dypl. Stanisław Gliwicz.
Brygada była formowana w bardzo trudnych warunkach klimatycznych. Do brygady przyjmowano ochotników, byli oni w większości młodzi w wieku od 18 do 30 lat, także dobrze wykształceni (aż 25% posiadało wykształcenie średnie i wyższe), co pozwoliło na szybkie wdrożenie ich do służby wojskowej.
Po kapitulacji Francji dowódca Francuskiej Armii Lewantu gen. Eugene Mittelhausser opowiedział się po stronie kolaboracyjnego z Niemcami rządu utworzonego przez marsz. Pétaina. W tym czasie przechwycono w brygadzie radiowy rozkaz gen. Sikorskiego nakazujący brygadzie połączenie się z Brytyjczykami. Gen. Eugene Mittelhausser zagroził rozbrojeniem brygady, lecz zdecydowane stanowisko pułkownika Kopańskiego spowodowało, że zrezygnował i pozwolił brygadzie opuścić Syrię.
30 czerwca 1940 roku Brygada Strzelców Karpackich, licząca wtedy 319 oficerów i 3437 żołnierzy, znalazła się w miejscowości Samekh na terytorium Palestyny na terenach znajdujących się pod kontrolą wojsk angielskich, gdzie została uroczyście przyjęta przez Brytyjczyków.
Brygada została skierowana do obozu w Latrun, gdzie systematycznie otrzymywała nowe uzbrojenie i wyposażenie brytyjskie. Kończono tam również szkolenie brygady. Zakończenie dostaw wyposażenia nastąpiło dopiero jesienią roku 1940. W październiku 1940 część oddziałów brygady skierowano do Egiptu, gdzie w rejonie Aleksandrii rozbudowała pozycje obronne, a także osłaniała linie komunikacyjne oraz pilnowała obozów jenieckich. Nie została skierowana na pierwszą linię frontu ze względu na to, że Polska nie była formalnie w stanie wojny z Włochami.
12 stycznia 1941 roku brygada została zreorganizowana według założeń brytyjskich, otrzymując nazwę Samodzielna Brygada Strzelców Karpackich (ang. Polish Independent Brigade Group). Znacznie także zostały zwiększone jej zdolności bojowe. Przeniesiono ją do Hajfy. Wtedy też, w związku z najazdem Niemiec na Grecję, zdecydowano się skierować brygadę do Grecji, lecz zanim pierwsze oddziały (pułk artylerii) wypłynęły z portu, Grecja została zajęta przez Niemców.
Po rezygnacji z wysłania Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich do Grecji i w związku z ofensywą oddziałów niemieckiego Afrika Korps gen. Erwina Rommla, brygada została skierowana do twierdzy Marsa Matruh, a potem do ufortyfikowanego rejonu Sidi Baggush. Z tej pozycji została wycofana do obozu El Amiriya pod Aleksandrią. Z portu w Aleksandrii 18 sierpnia 1941 roku wypłynął pierwszy konwój z oddziałami brygady do oblężonej twierdzy w Tobruku. Jej oddziały zostały przewiezione łącznie w siedmiu konwojach.
W twierdzy Tobruk oddziały brygady zajęły 21–28 sierpnia 1941 roku zachodni odcinek obrony, gdzie walczyły do 9 grudnia tego samego roku. W nocy z 9 na 10 grudnia 1941 r. oddziały brygady wykonały natarcie, zdobywając wzgórze Madauar, kluczową pozycję niemiecką, a jej oddział wydzielony – miejscowość Acroma, gdzie nastąpiło połączenie z oddziałami nacierającej brytyjskiej 8. Armii. W ten sposób twierdza Tobruk została odblokowana.
Po odblokowaniu Tobruku Brygada Strzelców Karpackich (bez Pułku Ułanów Karpackich, który 13 grudnia 1941 roku został wyłączony ze składu brygady) weszła w skład XIII Korpusu brytyjskiej 8. Armii i została przerzucona pod Gazalę (Ain-el-Ghazala). Tam wykonała natarcia, przełamując linię wroga i biorąc licznych jeńców. Przerwanie to umożliwia prowadzenie dalszych działań przez oddziały brytyjskiej 8. Armii i wyparcie Niemców z Cyrenajki.
Później artyleria brygady wzięła udział w zdobyciu Bardii. W styczniu 1942 roku brygada obsadziła pustynny fort El Mekili, gdzie zorganizowała obronę. Następnie ponownie przeszła w rejon Gazali, gdzie broniła rejonu Carmuset er Regem.
17 marca 1942 roku Samodzielna Brygada Strzelców Karpackich została wycofana z linii frontu. Początkowo skierowano ją do obozu El Amiriya, a następnie odeszła do Palestyny, gdzie 3 maja 1942 roku została rozformowana, a na bazie oddziałów brygady powstała 3. Dywizja Strzelców Karpackich.
Straty Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich wyniosły łącznie: 156 zabitych (w tym aż 127 w Tobruku), 15 zaginionych i 467 rannych.
Wieczna Chwała Walecznym!
Post Historia Wczoraj i dziś.
Na fot.: Karpatczycy.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz
#PolishHolokaust