25 czerwca 1948 r. o godzinie pierwszej w nocy rozpoczęła się długo planowana przez aparat bezpieczeństwa akcja zatrzymania członków Komendy XVI Okręgu Narodowego Zjednoczenia Wojskowego „Orzeł”.

 

25 czerwca 1948 r. o godzinie pierwszej w nocy rozpoczęła się długo planowana przez aparat bezpieczeństwa akcja zatrzymania członków Komendy XVI Okręgu Narodowego Zjednoczenia Wojskowego „Orzeł”. Przeciwko 15-osobowej grupie dowodzonej przez chor. Józefa Kozłowskiego „Lasa” komuniści skierowali 40 plutonów KBW wspartych siłami UB i MO, liczących ok. 1,5 tyś. ludzi. 

Komendant Kozłowski przez długi czas pozostawał nieuchwytny dla tropiących go funkcjonariuszy, mimo werbowania agentów spośród członków jego oddziałów. Dopiero pozyskanie do współpracy z UB mieszkańca wsi Gleba w gminie Kadzidło pozwoliło osiągnąć oczekiwany przełom. Po upływie trzech tygodni agent o pseudonimie „Zadrożny” pomógł zlokalizować bunkry Komendy XVI Okręgu, które mieściły się w lesie karaskim koło wsi Gleba.

Po otoczeniu partyzantów trzema liniami żołnierzy KBW wspieranych przez UB i MO do akcji wkroczyła grupa szturmowa. Na jej czele stał zastępca szefa WUBP w Warszawie ppłk. Krakowski oraz por. Tadeusz Kwiatkowski, szef ostrołęckiego PUBP. Po zbliżeniu się na odległość ok. 100 metrów do świetnie zamaskowanych umocnień oddali serię w kierunku wartownika. Zaalarmowani obrońcy szybko odpowiedzieli ogniem z rowów okalających bunkry. Po kilkugodzinnej walce, nie widząc szans na wydostanie się z matni, ranny „Las” podjął decyzję o poddaniu się.

Na miejscu poległo 4 żołnierzy, a pozostali, w tym 2 kobiety i dziecko, zostali aresztowani. Natychmiast przewieziono ich do Warszawy i poddano brutalnemu śledztwu. Na pokazowym procesie w ostrołęckim kinie 29 kwietnia 1949 r. zapadło 7 wyroków śmierci. Józef Kozłowski „Las” został stracony 12 sierpnia wraz z 3 podwładnymi w więźniu przy ul. Rakowieckiej. 

W 2015 r. ekipa prof. Krzysztofa Szwagrzyka, prowadząca poszukiwania na tzw. Łączce na terenie Cmentarza Wojskowego na Powązkach, odnalazła i zidentyfikowała szczątki Józefa Kozłowskiego.

Muzeum Żołnierzy Wyklętych.