30 listopada rocznica wykonania wyroku śmierci na kpt. Mieczysławie Sokołowskim. Skazany w majestacie ówczesnego prawa na karę śmierci, rozstrzelany i skrycie pogrzebany, pozostaje jednym z żołnierzy niezłomnych czekających na odnalezienie i pochowanie. Przedstawimy Państwu postać tego cichego bohatera.
👤 Urodził się 26 listopada 1908 r. w Nieżynie na dzisiejszej Ukrainie jako dziewiąte z dziesięciorga dzieci Arkadiusza i Stanisławy. W 1929 r. ukończył Korpus Kadetów Nr 1 we Lwowie. 12 października 1929 r. rozpoczął naukę w Szkole Podchorążych Artylerii w Toruniu, którą ukończył 15 sierpnia 1931 r. w stopniu podporucznika. Służbę pełnił w 1. Dywizjonie Artylerii Konnej im. gen. Józefa Bema. Mianowany został porucznikiem ze starszeństwem od 1 stycznia 1934 r. Od 30 listopada 1937 r. pełnił funkcję adiutanta dywizjonu. 12 lipca 1938 r. w Parafii Wojskowej Rzymskokatolickiej III w Warszawie Sokołowski ożenił się z Jolantą Bronisławą Popławską. Nie mieli dzieci. Od 29 marca do 22 sierpnia 1939 r. przydzielony był w Generalnym Inspektoracie Sił Zbrojnych do dyspozycji gen. Emila Krukowicz - Przedrzymirskiego mianowanego dowódcą Armii „Modlin”. W kampanii polskiej 1939 r. dowodził 3. baterią 1. dak wchodzącego w skład Mazowieckiej Brygady Kawalerii. 27 września dostał się do niewoli niemieckiej, w której przebywał do 15 października.
🤫 Po powrocie do Warszawy zaangażował się w działalność konspiracyjną żołnierzy 1. dak działając pod ps. „Dakowski”. Z początkiem 1940 r. przejął dowództwo nad grupą, nazwaną początkowo Oddziałem Bema, następnie Grupą Bema, zaś w 1942 r. objął stanowisko zastępcy dowódcy, pełniąc jednocześnie funkcję dowódcy 2. Ośrodka Walki 1. Rejonu Obwodu Mokotów. W tym roku został również awansowany do stopnia kapitana. W powstaniu warszawskim, po nieudanej próbie zdobycia byłych koszar 1. dak, w nocy z 1 na 2 sierpnia żołnierze grupy rozpoczęli odwrót za miasto. Po nawiązaniu kontaktu z dowództwem V Obwodu Mokotów skierowany został do Lasów Chojnowskich, gdzie objął dowództwo nad oddziałem partyzanckim. Pełnił również funkcję dowódcy oddziału osłonowego zrzutowiska „Bastionu C”.
🏥 Zarejestrował się w RKU Warszawa-Miasto 19 marca 1945 r. i został zweryfikowany w stopniu kapitana. Pełnił służbę na stanowisku dowódcy 1. baterii 72. Pułku Artylerii Przeciwpancernej 9. Brygady Artylerii Przeciwpancernej. W maju, w wyniku pogrypowego ostrego stanu zapalnego, skierowany został do szpitala w Oleśnicy. Korzystając z leczenia ambulatoryjnego wrócił do Warszawy, gdzie przyjęto go na leczenie. To pozwoliło mu pozostać w stolicy.
🤫 W czerwcu 1945 r. nawiązał kontakt z Henrykiem Żukiem, szefem sieci wywiadowczej krypt. „Pralnia II”, podległej Delegaturze Sił Zbrojnych, celem uzyskania funduszy dla wypłacenia środków do życia żołnierzom Grupy Bema oraz wdowom i sierotom po poległych podkomendnych. Został wówczas zobowiązany przez Żuka do zorganizowania w wojsku komórki wywiadowczej w ramach prowadzonej przez DSZ akcji „Ż”. Obrał ps. „Wiślicki” i sformował ośmioosobową grupę działającą pod krypt. „Przystań”, podległą „Pralni II”. Na przełomie lipca i sierpnia 1945 r. „Przystań” przekazana została do dyspozycji szefa wywiadu DSZ, następnie WiN, ppłk. Tadeusza Jachimka „Ninki”. Ze Zrzeszeniem współpracował do połowy października 1945 r.
🕵️♂️ Kpt. Sokołowski został aresztowany 9 marca 1946 r. przez GZI WP i osadzony w więzieniu przy ul. Chałubińskiego w Warszawie. Przesłuchiwany był początkowo przez oficerów śledczych MBP, a od kwietnia przez oficerów Sekcji I Oddziału IV GZI. Biegłym powołanym przez oficerów Informacji był zastępca naczelnika Wydziału Śledczego MBP kpt. Adam Humer.
👨⚖️ Sądzony był przed Sądem Wojskowym Okręgu Warszawskiego w dniach 17–25 października 1946 r., 28 października skazany został na karę śmierci z utratą praw publicznych i obywatelskich praw honorowych na zawsze wraz z przepadkiem mienia na rzecz skarbu państwa. 21 listopada 1946 r. Najwyższy Sąd Wojskowy odrzucił skargę rewizyjną utrzymując wyrok w mocy. Minister obrony narodowej Michał Żymierski w wystawionej opinii stwierdził, że Sokołowski na łaskę nie zasłużył. Bolesław Bierut nie skorzystał z prawa łaski.
📜 Kpt. Mieczysław Sokołowski stracony został 30 listopada 1946 o godz. 18.30. Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego 22 czerwca 1995 r. unieważnił wyrok z 28 października 1946 r. oraz wyrok NSW z 21 listopada 1946 r.
📖 Opracowano na podstawie: Agnieszka Chrzanowska-Pietrzak, Mieczysław Sokołowski (1908–1946) [w:] Konspiracja i opór społeczny w Polsce 1944–1956. Słownik biograficzny, red. K. Krajewski, Warszawa 2018, s. 494–498.
Post Archiwum IPN
#ArchiwumIPN #AIPN #Polishholokaust #komunizm #KomunistyczneZbrodnie #NeverAgain #WeRememberTheFact #MBP #ŻydowskiAparatBezpieczeństwa #MorercyPolaków #PolskaNiePolin #Jewishmurdered #NewerForget #UB #SB #MO #Wyklęci #WyklętaPamięć #Niezłomni #Temida #WolneSądy #MordercyWTogach #CzerwoneParchy #SowieckaSwołocz
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz
#PolishHolokaust