9 stycznia 1944 roku w okupowanej przez Niemców Warszawie z konspiracyjnej Krajowej Reprezentacji Politycznej utworzono Radę Jedności Narodowej. Organ ten był zalążkiem parlamentu Polskiego Państwa Polskiego.

 

9 stycznia 1944 roku w okupowanej przez Niemców Warszawie z konspiracyjnej Krajowej Reprezentacji Politycznej utworzono Radę Jedności Narodowej. Organ ten był zalążkiem parlamentu Polskiego Państwa Polskiego.

Decyzja ta opierała się na dekrecie, który 1 września 1942 roku został podpisany przez Prezydenta RP. O jej podjęciu delegat rządu na kraj Jan Stanisław Jankowski "Klonowski" poinformował w depeszy wysłanej jeszcze tego samego dnia do premiera Stanisława Mikołajczyka, pisząc:

"Niniejszym komunikuję, że zgodnie z decyzją Rządu R.P. utworzona została w Kraju Rada Jedności Narodowej. RJN obejmuje przedstawicieli polskich demokratycznych organizacji niepodległościowych, biorących aktywny udział w walce z okupantem i zachowujących lojalny stosunek do obecnych legalnych władz cywilnych i wojskowych Państwa Polskiego w Londynie i ich odpowiedników w Kraju".

Treść tej depeszy w formie komunikatu została również opublikowana na łamach konspiracyjnego "Biuletynu Informacyjnego".

Powołanie RJN mającej charakter samozwańczego parlamentu. Rada Jedności Narodowej była bezpośrednią kontynuatorką powstałego w 1940 roku Politycznego Komitetu Porozumiewawczego, przekształconego następnie w marcu 1943 roku w Krajową Reprezentację Polityczną.

W skład tych organów wchodziło tylko po jednym przedstawicielu czterech głównych stronnictw politycznych, nazwanych Grubą Czwórką. natomiast RJN składała się z 17 osób. Wśród nich znalazło się po trzech reprezentantów wspomnianych czterech największych partii, a więc:

Polskiej Partii Socjalistycznej - Wolność, Równość, Niepodległość; Stronnictwa Ludowego; Stronnictwa Narodowego; Stronnictwa Pracy, a także po jednym przedstawicielu organizacji narodowej "Ojczyzna"; organizacji "Racławice"; Zjednoczenia Demokratycznego; Kościoła katolickiego.

Przewodniczącym został Kazimierz Pużak z PPS - WRN.

15 marca 1944 roku RJN ogłosiła deklarację programową pod nazwą "O co walczy Naród Polski", w której podkreślano dążenie do wolnej, całej i suwerennej Rzeczypospolitej oraz międzynarodowego pokoju. Rok później, z końcem marca, znaczna liczba członków Rady została podstępnie i bezprawnie aresztowana przez Sowietów, po czym równie bezprawnie osądzona w Moskwie, w "procesie szesnastu".

Pomimo tego ciosu RJN po rekonstrukcji składu kontynuowała swoją działalność do lipca 1945 roku.

Post Historia Wczoraj i dziś. 

Na fot.: Członkowie Rady Jedności Narodowej.