Zbrodnia w Palmirach. Masowe egzekucje były częścią Niemieckiej akcji AB.

    
W Palmirach spoczywa ponad 2000 ofiar, w tym ponad 360 polskich intelektualistów, ludzi świata nauki, kultury i sportu, na których mord był częścią akcji AB, czyli eksterminacji polskiej inteligencji. - Niezależnie od wykształcenia, zawodu, statusu społecznego i majątkowego, wyznania czy poglądów politycznych, osoby spoczywające na palmirskim cmentarzu są ofiarami egzekucji eksterminacyjnych - ludobójstwa, którego celem było pozbawienie społeczeństwa polskiego inteligencji i ludzi, którzy mogli stanowić kadrę przywódczą ruchu oporu i podziemnego Państwa Polskiego. Ich jedyną winą było to, że byli Polakami – najlepszymi z najlepszych!

Pierwsza masowa zbrodnia na ludności popełniona w Palmirach została wykonana 7 grudnia 1939 r., a ostatnia 17 lipca 1941 r., z czego w największej w dniach 20-21 czerwca 1940 r. w ramach akcji AB zabitych zostało co najmniej 360 osób. W dniach egzekucji Niemcy stosowali zwiększone środki ostrożności, maskując później w różny sposób masowe groby np. sadzeniem młodników. Pomimo tego miejsce każdej zbrodni było podpatrywane przez miejscową ludność i oznaczane. Po wojnie w 24 miejscach wskazanych przez leśników rozpoczęto prace ekshumacyjne przez ekipy Polskiego Czerwonego Krzyża i do 2 czerwca 1946 r. wydobyto ponad 1700 zwłok, z czego 170 stanowiły kobiety, a rozpoznano jedynie 400.

Po zakończeniu ekshumacji w Palmirach Polski Czerwony Krzyż przystąpił do badania kolejnych mogił ofiar zbiorowych mordów, m.in. z Młocin, Stefanowa, Szwedzkich Gór, Wólki Węglowej oraz Lasek. Z wyjątkiem nielicznych przypadków, gdzie rodziny same postanowiły pochować swoich bliskich, większość zwłok z tych ekshumacji złożono na utworzonym w 1948 r. cmentarzu-mauzoleum w Palmirach.

W 1973 r. w pobliżu cmentarza otwarto Muzeum Walki i Męczeństwa pokazujące eksponaty związane z wrześniem 1939 r., konspiracją i walkami partyzanckimi na terenie Puszczy Kampinoskiej oraz dokumenty i rzeczy znalezione w czasie ekshumacji. Od 1980 r. jest ono oddziałem Muzeum Historycznego m.st Warszawy.